ASİL KÖYLÜ PARKI
Her ne kadar heykelin etrafındaki plaza alanı, Avrupa'nın kentsel parklarına çok benzer şekilde, kısmen resmi, bakımlı bahçelere sahip bir alan olarak tasarlanmış olsa da, çok daha büyük ve geniş bir alana sahip olan tepelik bölgenin, Kıbrıs'ın doğal habitatının farklı yönlerini sergileyecek şekilde, yarı-“vahşi” ve biyomlardan oluşan bir çevre olarak - yani, belirli bir iklime uyarlanmış geniş bir bitki örtüsü ve vahşi yaşam topluluğu şeklinde – tasarlanması düşünülmektedir.
Mevcut alan genç çam ağaçları ve makilerle kaplıdır. Bölgeye ekilecek ağaçların birçoğu, yamacın zaman içinde doğal bir şekilde büyümesini ve gelişmesini sağlayacak Orman Müdürlüğü'nden temin edilen fidanlar olacaktır.
ÇAM (İĞNE YAPRAKLI) ORMANI HABİTATI
İğne yapraklı ormanlar dünyanın her yerinde bulunabilir ve dünyanın en ekstrem ağaçlarından bazılarını barındırır. Mesela dünyanın en uzun ağacı olan sahil sekoyasının boyu, 115 metreye kadar ulaşır – neredeyse 35 katlı bir bina uzunluğundadır. Dev bir sekoya, yaklaşık 1150 ton ağırlığıyla dünyanın en büyük ağacıdır - sekiz mavi balinanı toplam ağırlığı kadar! Dünyanın en yaşlı ağacı, 5.000 yıldan daha uzun süredir yaşayan Büyük Havza Bristlecone çamıdır.
Kozalaklı ağaçlar, genellikle yaprak döken ormanlarda bulunan daha zengin topraklardan daha kumlu ve daha kuru olan fakir topraklarda yetişme konusunda uzmanlaşmıştır. Yaprak döken ağaçlar, bir ağaç dolusu yeni yaprak çıkarır, ancak sonbaharda hepsi dökülür. Yaprak dökenlerin yaprakları, ağaç için bol bol güneş ışığı ve enerji emmek adına mükemmeldir, ancak yeni yaprak çıkarma işi oldukça fazla besin/kaynak gerektiren bir süreçtir. Ağaçlar besinlerini topraktan alırlar, ancak her toprak, yaprak döken bir ağacı senelik yaprak çıkarma sürecinde desteklemeye yetecek yeterli besin maddesine sahip değildir. Kozalaklıların yaprak dökenlere üstünlük sağladığı yer tam da burasıdır. Her bahar yeni bir “yaprak” çıkarmak yerine, mevcut iğnelerini korur ve onlardan uzun yıllar boyunca yararlanırlar.
İğne yapraklı orman biyomlarının baskın türü, çam, ladin, selvi, kauri ve sekoya gibi farklı kozalaklı ağaç türleri olabilir.
İğne yapraklı ormanlarda elbette daha başka bitkiler de yetişir, ancak bu türler kozalaklı ağaçlar kadar yaygın değildir. Yine de birçok ot ve otsu bitki, iğne yapraklı ormanların zemininde yetişebilir ve hatta gelişip yayılabilir de. Hatta birçok bitki ve mantar türü, özellikle iğne yapraklı ormanlarda yaşayacak şekilde adapte olmuştur.
-
Kızılçam (Pinus brutia, alt bitki örtüsü ile)
• Kermes Meşesi (Quercus coccifera)
• Halep Çamı (Pinus halepensis)
• Fıstık Çamı (Pinus pinea)
• Pirami/Akdeniz Selvisi (Cupressus sempervirens)
• Pembe Laden (Cistus creticus)
• Beyaz Laden (Cistus parviflorus)
• Akdeniz Yabani Kekik (Thymus capitatus)
• Girit Yermeşesi (Teucrium creticum)
-
Çitlemit/Sakız Ağacı (Pistacia lenticus)
ZEYTİN VE HARNUP HABİTATI
Zeytin ağacı tarihte bilinen en eski kültür (yetiştirilmiş) ağacıdır ve Akdeniz ülkelerinin uygarlığında büyük rol oynamıştır. Tarihsel olarak din, beslenme ve sanat gibi alanlarda çok önemli bir rol oynamıştır. Barışın, bilgeliğin ve zaferin sembolü olarak da bilinir.
Günümüzde bilinen haliyle zeytin ağacının botanik atasının ne olduğu tam olarak bilinmemekle birlikte, Kuzey Afrika, Portekiz, Güney Fransa, İtalya ve Karadeniz ile Hazar Denizi civarındaki bölgelerde hala yabani olarak yetişen Oleaster olea sylvestris olduğuna inanılmaktadır.
Olea europaea'nın büyümek için doğru iklime, yani yazın sıcağa, kışın hafif bir soğuğa ve bol güneşe ihtiyacı vardır. Besin açısından fakir olsa bile, iyi drene edilmiş topraklarda büyüyebilirler.
Zeytin ağacı, gri-yeşil yaprakları ve ilkbaharda çok sayıda polen üreten küçük beyaz kokulu çiçekleri olan her daim yeşil bir ağaçtır. Genç bir zeytin ağacının pürüzsüz gri bir kabuğu vardır, ancak ağaç yaşlandıkça kabuğu boğumlarla dolmaya başlar. Yetişkin bir ağaç 25 ila 30 fit (7-9 metre) yüksekliğe ulaşabilir ve yüzlerce yıl yaşayabilir. Hatta bin yıl yaşayan zeytin ağaçları vardır.
Harnup (Keçiboynuzu), Güney Avrupa, Kuzey Afrika ve Asya'nın bazı bölgeleri de dahil olmak üzere Akdeniz bölgesinin kurak iklimlerinde yetişen küçük, kuraklığa dayanıklı bir ağaç türüdür.
"Harnup" terimi, ağacın çok sayıda küçük tohum içeren yassı, fasulye benzeri meyvesini ifade eder. Locust Pods ve Sweet Pods olarak da adlandırılan bu meyveler, tatlılarda, unlu mamullerde ve içeceklerde çikolata yerine kullanılır. Aslında, şeker kamışı yaygın hale gelmeden önce harnup başlıca şeker kaynağıydı.
Zeytin ve harnup benzer ortamlarda geliştiğinden, genellikle birlikte büyürler ve zeytinlik alanların birçoğunda az da olsa harnup ağaçları da bulunur. Bu durum toprak sahibine ayrı bir gelir kaynağı sağlamakla kalmamış, aynı zamanda harnup önemli bir hayvan yemi kaynağı olarak da kullanılmıştır.
İnşaat sektöründeki patlama nedeniyle son yıllarda Girne bölgesinde çok sayıda zeytin ve harnup ağacı kesiliyor veya sökülüyor. Asil Köylü Parkı, bu ağaçların kurtarılıp yeniden dikilebileceği bir alan olarak öngörülmektedir.
• Zeytin Ağacı (Olea europaea)
• Harnup (Ceratonia siliqua)
• Terebinth (Pistacia terebinthus)
• Kermes Meşesi (Quercus coccifera)
-
Styrax/Günlük Ağacı (Styrax officinalis)
BUGGY PATHS
AKDENİZ TATLI SU HABİTATI
Akdeniz ormanları, ağaçlık araziler ve çalılıklar, Dünya Doğayı Koruma Vakfı tarafından tanımlanan ve genellikle kurak yazlar, yağışlı kışlar ve geniş ölçekli kuraklıklarla karakterize edilen bir biyomdur. Tüm bu ekolojik bölgeler, kendine özgü bir karakteristik yapıya sahiptir ve toplu olarak Dünya'daki bitki türlerinin %10'unu barındırır.
Akdeniz iklim bölgelerindeki odunsu bitki örtüsünün çoğu, 'sert yapraklı' anlamına gelen sklerofildir. Sert yapraklı bitki örtüsü genellikle kuru yaz aylarında nemi korumak için mumumsu bir dış tabaka ile kaplanmış küçük, koyu yapraklara sahiptir.
Beşparmak Dağları, eğimlerinin dikliği ile karakterize edilir, bu da aralıklı olarak akan akarsu ve su yollarının suyunun doğrudan denize akma eğiliminde olduğu anlamına gelir. Her şeye rağmen çeşitli Akdeniz ülkelerinde, Avrupa Birliği'nin Natura 2000 ağına göre öncelikli yaşam alanı olarak kabul edilen Akdeniz geçici göletlerinin oluştuğu alanlar bulunmaktadır. Bu geçici göletler, eşsiz bir flora bileşimi, bir birini takip eden safhalar ve/veya yapısal faktörden oluşurlar. İklim değişikliğine ek olarak artan kentleşme ve tarım, Akdeniz bölgesinde çok sayıda geçici göletin kaybolmasına neden olmuştur.
Bu ortamlar, bulundukları yerlerde, suda yetişen ve suyu seven çok çeşitli bitkiye ev sahipliği yapar;
Suda Yetişen Bitkiler
Aquatic Plants:
• Hasır otu, saz (junctus acutus)
• Nane (Mentha spicatus)
• Juncus heldreichianus
Suyu Seven Bitkiler
Hydrophilic Plants:
• Cyprus bosea (Bosea cypria)
• Hayıt Ağacı (Vitex agnus-castus)
• Dev Orkide/Giant Orchid (Himentoglossum robertianum)
Yerel floranın bir diğer önemli bileşeni de çoğu sadece belirli bölgelerde yetişen Doğu Akdeniz bölgesine özgü bitkilerdir. Bunlara birkaç örnek verecek olursak:
• Kıbrıs/Medoş Lalesi (Tulipa cypria)
• Su Düğünçiçeği/Pond water-crowfoot (Ranunculus peltatus)
• Suteresi (Nasturtium officianale)
• Su Nanesi (Mentha aquatica)
• Hasırotu/Kofa/Narrowleaf Cattail (Typha angustifolia
Göçmen kuşların su bitkilerinin tohumlarını çok kolaylıkla yaydığı gerçeğinden yola çıkarak parkın tatlı su florasının doğal ve organik bir şekilde büyüyüp gelişeceği umulmakta ve öngörülmektedir.
MAKİ HABİTATI
Maki, Akdeniz ormanlarında, ağaçlık arazilerde ve çalılık habitatlarda bulunan bir tür bodur, çalılık eko-bölge ve bitki topluluğudur. Güney Avrupa'daki kireçtaşı topraklarda ve Akdeniz Havzası çevresinde, genellikle ılıman Akdeniz ikliminin yıllık yaz kuraklığı sağladığı deniz kıyısına yakın yerlerde bulunurlar. Çoğunlukla sık büyüyen, her daim yeşil çalılardan ve/veya ortalama yüksekliği genellikle 2 ila 3 m arasında olan bodur ağaçlardan oluşurlar.
Tür olarak makiler, genellikle benzer bir tür olan “garik/fundalık” bitki biyomunu da içerir. Bununla birlikte, Garik/Fundalıklar, daha kıyısal kireçli (tebeşirli) alkali topraklarda bulunurken, Makiler daha asidik topraklarda bulunur.
Phrygana, gariklerin/fundalıkların doğu Akdeniz versiyonudur ve bodur, yastık şeklindeki dikenli çalılardan oluşur. Phrygana, önemli ölçüde azaltılmış çalı unsurları içerme eğilimindedir, daha çok alt çalılar ve otsu yapraklar baskındır. Genellikle yakın zamanda yanan alanları veya defalarca yanmış veya aşırı otlatılan alanları işgal ederler ve bu nedenle sürekli insan etkisi altında gelişen fakirleşmiş bitki topluluklarıdır. Bu bitkilerin çoğu, eğer kendi haline bırakılırsa, zamanla maki veya çam ormanlarına dönüşebilir, ancak çoğu zaman yüzyıllar boyunca varlığını sürdürürler ve birçok bitki ve hayvan türü için önemli bir yaşam alanını ayrıca Kıbrıs'ın peyzajının kalıcı bir parçasını oluştururlar.
• Fenike Ardıcı/Phoenicean juniper (Juniperus phoenicea)
• Zeytin (Olea europaea)
• Harnup (Ceratonia siliqua)
• Menengiç/Terebinth (Pistacia terebinthus)
• Lithodora (Lithodora hispidula), Smilax aspera
• Dikenli Karaçalı/Katırtırnağı/Thorny Gorse (Genista sphacelata)
• Süpürge Çalısı/Thorny Broom (Calycotome villosa)
• Kermes Meşesi (Quercus coccifera)
• Lavanta (Lavendula stoechas)
• Kekik (Thymus capitus)
• Laden (Cistus parviflorus/salvii/folius)
• Prickly, spiny, or thorny burnet (Sarcopoterium spinosum)
• Akdeniz Yabani Kekik (Thymus capitatus)
• Helichrysum conglobatum
• Micromeria myrtifolia
• Ada Soğanı/Kum Örümcekotu/Sea squill / Sea onion (Urginea maritima)
• Kum Zambağı/Summer Asphodel (Aphodelus aestivus)
• Alıç/Mediterranean medlar (Hawthorn) Crataegus azarolus)
• Sandal Ağacı/Greek Strawberry tree (Arbutus andrachne)
• Orkide ve diğer otsu bitkiler
KAYALIK YAMAÇLAR HABİTATI
Chasmophytic bitki örtüsü, boş nişlerin çatlaklarını ve yarıklarını işgal eden ve kaya türü, rakım, maruz kalma, denize yakınlık gibi faktörlere bağlı olarak önemli farklılıklar gösteren bitkilerden oluşur.
Bu habitat, kayalık bir alandaki kireçtaşı kaya ve doğal toprak parçalarından oluşur.
Yerel ve endemik kuraklığa dayanıklı bitki türleri de bu alanları işgal etmektedir.
Chasmophytes örnekleri şunları içerir:
• Asphodelus
• Gagea
• Arabis cypria
• Brassica hilarionis
• Dianths cyprius
• Odontide cypria
• Rosularia cypria
• Teucrium micropodioides
• Sedum lampusæ
GÖLETLER
Park alanında kış aylarında bol miktarda yağan yağmur suları ile beslenecek üç adet gölet oluşturulması planlanmaktadır.
Göletlerin kendisi ve akan suyun sesi, yabani hayvanları ziyaret etmeye teşvik edecek ve bu da tamamen doğal bir ekosistemin yaratılmasına yol açacaktır.
YÜRÜYÜŞ PARKURLARI
Merdivenler de dahil olmak üzere patikalar ve yürüyüş yolları, doğal kütükler ve ağaç kabuğu/ahşap talaşı ile inşa edilecektir.
Yapılması öngörülen bisiklet parkuruyla ilgili şu anda bir fizibilite çalışması yürütülmektedir.
Asil Köylü Parkı’nın yürüyüş parkurları göz alıcı güzelliklerle çevrilmiş ve huzur verici bir yapıda olacak. Değişik parkurlar, farklı yeteneklerdeki yürüyüşçülere uyacak şekilde kolay veya orta dereceli olarak derecelendirilecek, ancak hepsi de Girne kıyı şeridinin veya Beşparmak Dağları'nın muhteşem manzarasını gözler önüne serecek şekilde tasarlanacaktır.
BAGİ YOLLARI
Park alanı içerisinde ulaşım, elektrikle çalışan golf arabalarına benzer bagilerle sağlanacak, böylece hem araç gürültüsü hem de hava kirliliği azaltılacak.
Bu araçlar, daha dar, daha aralıklı yolları mümkün kılan dairesel tek yönlü bir sistemde, doğal taş yollar üzerinde çalışacaklar.
ÇOCUK ALANI
Çocuk Alanı için, daha genç ziyaretçilerin yararlanması adına, doğa ve malzemelerin etkileşimini vurgulayacak ve aynı zamanda belirgin bir duyusal yapıya sahip olacak - dokunsal, görsel ve/veya işitsel - bir 'Bilim Parkı' oluşturulması planlanmıştır.
"Dokunma", "görme" ve "işitme" gibi duyusal modlar sayesinde çocuklar hem oyun oynarken öğrenmenin hem de temel bilimsel kavramları özümsemenin keyfine varacaklar.
San Francisco'daki ünlü Exploratorium gibi uygulamalı müzeler ve bilim merkezlerinden ilham alan Bilim Parkı,
GÖRÜNTÜLER, SESLER, SIVILAR VE MAKİNELER ile oynayarak bilimsel ilkeleri öğrenmenin eğlenceli ve keyifli bir yolunu sunacak.
Mümkün olan durumlarda, bilim bölümünün ekipmanları, özellikle yeniden ağaç dikimi ve yeniden ormanlaştırma sırasında yamaçlardan toplanan odunlar başta olmak üzere doğal malzemelerden yapılacaktır.
BİLİM PARKI
OYNA, ÖĞREN VE EĞLEN
PANPIPES
Açıklama
İlk bakışta, farklı uzunluklarda ayarlanmış farklı notalar üreten bir çelik boru seti görüyoruz. Daha yakından bakar ve dinlersek, notalara titreşimlerin, frekansların ve rezonansların eşlik ettiğini keşfederiz. 10 adet Ø 40mm org borusundan oluşan tüp şeklinde AISI 304 paslanmaz çelik yapı. Dinlemek için yerden yüksekliği 1130mm.
Farklı tonlarda sesler üreten farklı boylardaki paslanmaz çelik borulardan elde edilen işitsel bir deneyim. İnsanda uyandırdığı ilk izlenim bu, ancak daha dikkatli dinlersek, sadece ses ve tonların değil, aynı zamanda titreşimlerin, frekansların ve rezonansların da mevcut olduğunu fark ederiz. Paslanmaz çelik borulardan oluşan bu yapı farklı çaplarda borulardan imal edilmiş: 30, 40, 48 mm. Org borularının yerden (işitme) yüksekliği 1.100 mm'dir. Yükseklik 420 cm, genişlik 110 cm, uzunluk 200 cm.
ÇANLAR
Açıklama
Bir dizi boru şeklinde çan ve merkezi bir çan tokmağından oluşan eğlenceli bir müzik aleti. Çanlara vurularak veya yapının içinden geçen hava ile kulağa hoş gelen sesler üretilebilir. Kavisli AISI 304 paslanmaz çelik, kavisli ayaklık Ø 90 mm, metal bir halkaya asılı değişen uzunluklarda pirinç boru çanlar Ø 30 mm.
Bir dizi boru şeklinde çandan oluşan ve hava akımlarına maruz kaldığında dinlendirici doğal sesler çıkaran bir iç tokmağı bulunan keyifli bir müzik aleti. Birleşik Krallık'taki birçok arka bahçeye özgü, 'büyük boy' borulardan oluşan bu sabitlenmiş çan enstalasyonu, duyularımızı uyarmak ve canlandırmak için seslerin, görme ve dokunma duyumlarının genel bir kolaj oluşturacak şekilde birleştiği herhangi bir duyusal parka ekstra bir boyut katabilir. Parabolik taşıyıcı yapı Ø 90 mm paslanmaz çelikten, bir halkaya asılı olan ses elementleriyse farklı uzunluklarda Ø30 mm pirinç borulardan imal edilmiştir. Yükseklik 500 cm, uzunluk 230 cm.
ARŞİMET
Açıklama
Suyu yukarıdaki büyük bir kaba taşıyacak bir aparat. Arşimet tarafından geliştirilen ve tarlaları sulamak için nehirlerden su çekmeye yarayan bir sisteme dayanmaktadır. Arşimet, aşağıdaki AISI 304 paslanmaz çelik bileşenlerden oluşur: Ø 60 mm boru şeklindeki ayak, şekilli plaka vidası ve döner saplı 5 mm kalınlığında plaka diski. Üç sığ su kabı tornalanmış AISI 304 paslanmaz çelikten yapılmıştır.
Suyu daha alçaktaki bir kaptan daha yüksekteki bir kaba taşımak için kullanılan mekaniğe dikkat çekmek amacıyla tasarlanmış ilgi çekici bir kurulum. Söz konusu kurulum, tarlaları sulayacak suyu nehirlerden pompalamak için vida yöntemini kullanan matematikçi Arşimet'in iyi bilinen ilkesiyle bağlantılıdır. Kesintisiz su akışlarından birini sağlayan Arşimet burgusu, küçük çocuklar için harika bir eğlencedir – durgunmuş gibi görünen su nasıl olur da yavaşça yukarıya doğru hareket eder. Gerçekten suyun hareket edip etmediğini acaba nasıl anlayabiliriz? En alt kısmına küçük bir çubuk (yaprak vs.) koyarak ve su asansörü boyunca ilerleyişini takip ederek! Su, burgu boyunca yukarı doğru hareket eder ve daha yukarıdaki bir kaba dolar, ardından, ana rezervuara geri dönmeden önce de daha alçaktaki bir kaba düşer. Bundan farklı olarak, daha bütünsel bir etki elde etmek adına ünite bir çeşme veya gölete de entegre edilebilir. Kaplar, vida, boru ve destek yapısı dahil olmak üzere tüm yapı paslanmaz çelikten imal edilmiştir. Yükseklik 130 cm, genişlik 110 cm, uzunluk 260 cm.
ANEMOMETRE
Açıklama
Rüzgar tarafından döndürülen iki tane rüzgar fırıldağı: biri rüzgarın yönünü gösteren bir ok, diğeri ise gücünü gösteren sallanan bir kol. Ø 90mm AISI 304 paslanmaz çelik boru yapı, ölçüm cihazlarını destekler: iki adet Ø 500mm dönen yarım küre bardak, rüzgar gülünü gösteren Ø 600mm disk ve yukarıda açıklanan iki yön ve güç göstergesi.
Bu anemometre, rüzgar hızlarının ve yönlerinin hassas ölçümlerinin yapılmasında kullanılır. Çocukların düzenli hava durumu notları almak için rüzgar akışını ve yönünü sistematik olarak kaydedebilecekleri tamamen eğitici bir araç. Yağmur veya kar yağdığında, önceden tanımlanmış bazı koşulların tekrar ettiğini keşfetmek faydalı olabilir. Taşıyıcı yapı Ø 90 mm paslanmaz çelik borudan imal edilmiştir. Yükseklik 350 cm, genişlik 110 cm, uzunluk 170 cm.
BİLİMSEL ANALİZ
Park ortamının çeşitli yönlerine yönelik detaylı bilimsel analizler yapılmıştır ve yapılmaya devam etmektedir. Bu, sahada halihazırda var olan ve ayrıca tanıtılacak olan bitki örtüsünün türü ve dağılımına yönelik çalışmaları içerir.
Rüzgar analizi, belirli bir alanda tohum dağılımının tahmin edilmesini sağlar. Hem rüzgar hızı hem de rüzgar gücü, tohumların rüzgarla yayılmasını yöneten kritik faktörlerdir. Bu bölgede hakim rüzgarlar batıdan esiyor ve bu nedenle tohumların bölgenin doğu tarafında birikme eğilimi var.
Bir gölge analizi, yıl boyunca hiçbir zaman Asil Köylü heykelinin yarattığı gölgenin parkın çevresindeki yerleşimleri etkilemediğini ortaya koyuyor.
Bilimsel çalışmalar, hem Kıbrıs'ta hem de daha geniş bir dünyada, çevreye ve doğal dünyaya yönelik tehditlerle ilgili konularda farkındalığın artırılmasına da yardımcı olacaktır.
AKARSULAR VE GÖLETLER
BİTKİ DAĞILIMI
GÖLGE ANALİZİ
RÜZGAR ANALİZİ
© 2023 by ARUCAD University of Creative Arts and Design Cyprus